آموزش نوشتن پروپوزال

به نام خدا

 

واژه پروپوزال برگرفته شده از واژه propose به معنای پیشنهاد دادن است.

  اولین قدم  در این راه انتخاب اساتید راهنما و مشاور در انجام پایان نامه است
دانشجو باید قبل از تکمیل فرم طرح تحقیق، اساتید راهنما و مشاور خود را متناسب با سابقه کاری ایشان و موضوع و قلمرو تحقیق خود، انتخاب کند.

انتخاب استاد مشاور معمولا برعهده استاد راهنما می باشد.

برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، سعی کنید حتما ابتدای کار نظر استاد راهنما را در خصوص استادهای  مشاور پیشنهادی خودتان جویا شوید و با تایید ایشان استاد مشاور را انتخاب کنید.

یه نکته کلیدی قبل از مشورت در خصوص موضوع پایان نامه با استادی حتما حتما، تصمیم قطعی در خصوص استاد راهنمای خود بگیرید و قبل از صحبت با ایشان در مورد نحوه برخورد و تعاملات، زمینه های کاری و مطالعاتی، میزان حمایت از دانشجویان، میزان اثرگذاری برای ادامه تحصیل شما، دسترسی آسان به ایشان و غیره را پرس و جو کنید.

بهترین افراد برای این پرس و جو، دانشجویان قبلی ایشان هستند.

اما مطلب مهم دیگر این هست که یک دانشجو باید بتواند با استاد راهنمای خود خوب ارتباط بگیرد.

اینکه فقط استادی فقط سابقه کارخوبی داشته باشد اما شما نتوانید ارتباط مؤثری با او در زمینه موضوع خود داشته باشید ، مسیر نوشتن پایان نامه را برای خود دشوار میکنید و در این راه دچار خستگی و سردرگمی خواهید شد.

مرحله دوم  پیشنهاد دادن یک طرح پژوهشی است که میخواهید آنرا در قالب پایان نامه  ارائه کنید

در شروع نگارش  پایان نامه نیز باید ابتدا یک طرح پژوهشی ارائه کنید.

این طرح  از بخش ها و اجزای مختلفی تشکیل شده و  شما باید برای   شروع  کار برنامه ریزی کنید و هدفی را  تعیین کنید ، و در نهایت اجزا  ختم به یک نتیجه گیری شوند.

در تمامی شرکت ها ادارات و دانشگاه ها هر کس طرح یا ایده ای خلاق در ذهنش داشته باشد ابتدا باید یک طرح پیشنهادی ارائه کند

و سپس اگر طرح پیشنهادی پذیرفته شد شروع به عملیاتی کردن طرح کند. این طرح همان پروپوزال می باشد.

پروپوزال فقط محض آشنایی با مقاله اصلی میباشد نیازی نیست که چندان طولانی و با رعایت جزئیات باشد

اگر پروپوزال را زیاد طولانی کنید ممکن است حوصله بر باشد و قابل خواندن نباشد

پس تا حد امکان خلاصه نویسی و دقیق نویسی را در نظر بگیرید

بسیاری از شما پروپوزال را مانع بزرگی می‌دانید اما حقیقت این است که شما آنرا قبلا در ذهن خود انجام داده اید .

اکنون باید نوشته ها، منابع، ابزارهای پژوهش و غیره را ساماندهی و مرتب کرده و آنرا روی کاغذ بیاورید.و در قالبی که برای شما گفته شده قرار دهید.

غالب ساختمان پروپوزال به شرح زیر میباشد.هرچند ممکن هست بر اساس زمان و مکان تغییر کند.

1- عنوان یا موضوع  پژوهش

اولین بخش از  یک طرح یا پژوهش، انتخاب یک موضوع ناب و مناسب با شرایط موجود می باشد.  این موضوع بایستی در حیطه تحصیلی فرد باشد و صرفا برای گذراندن واحد پایان نامه انتخاب نشده باشد. علاقه نقش مهمی در موفقیت شما دارد. در انتخاب موضوع پروپوزال حتما به علایق خود توجه نمایید و موضوعی را انتخاب کنید که واقعا به آن علاقه داشته باشید.
قابل انجام بودن پژوهش نیز در انتخاب موضوع دخیل است. هر فردی بایستی نسبت به شرایط موجود خود و دانشگاه محل تحصیل، موضوع خود را انتخاب نماید و اینطور نباشد که بعد از انتخاب موضوع و طی کردن بخشی از کار ، متوجه شود که انجام آن با شرایط موجود امکان پذیر نمی باشد.

مورد دیگر که حائز اهمیت نیز می باشد، ناب بودن موضوع تحقیق است. طبق روال دانشگاه ها، قبل از ارائه پروپوزال، لازم است تا عنوان انتخابی دانشجو از سوی دانشگاه تائید شود. این تائید بیشتر بر روی ناب و جدید بودن موضوع می باشد و اینکه تاکنون این موضوه حداقل در داخل کشور کار نشده باشد.

برای این منظور می توانید به سایت ایران داک مراجعه کرده و موضوع خود را در آن سرچ نمایید. این سایت مرکز نگاهداری اسناد و مدارک مربوط به پایان نامه های دانشجویان سال های قبل می باشد.

2-  بیان مساله

بیان مسئله در پروپوزال یکی از مراحلی است که دانشجویان باید با دقت و صریح به آن بپردازند، زیرا از مهمترین و حساس­‌ترین قسمت‌­های تحقیق است و در ارزیابی مقالات توسط داوران بسیار موثر است. در قسمت بیان مسئله در پروپوزال پژوهشگر باید مشخص کند که در پی پاسخ به چه پرسشی و حل چه مسئله­‌ای است و هدفش از طرح موضوع پایان‌­نامه چیست.

او باید ضمن پرداختن به بیان مسئله در پروپوزال، راهکارهای گوناگون در آن زمینه ارائه کند و نتایج مفید آن را توضیح دهد. گفتنی است همه این موارد باید کاملا واضح و قابل درک بیان شوند تا برای استادان قانع‌­کننده باشد و به آن­ها ثابت شود که انجام پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری یا چاپ مقاله ISI از تحقیق انجام شده قابلیت بررسی علمی و عملی را دارد.

خوب برای مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید.

3- اهداف تحقیق و ضرورت تحقیق
شما باید بنویسید که چرا این تحقیق را انجام میدهید و چه مشکلی راحل میکنید و حل این مشکل موجود چه ضرورتی دارد ؟!!

در واقع هدف خود را از انتخاب موضوع بیان میکنید .

اهداف تحقیق به دو بخش الف-اهداف کلی ب- اهداف جزئی تقسیم می‌شود. در بیان اهداف تحقیق رعایت این موارد موجب بهبود عملکرد می‌شود:

هدف کلی با عنوان تحقیق هم خوانی داشته باشد و نتیجه نهایی تحقیق را بیان کند.
هدف کلی و جزئی، به روشنی بیان شده و واقع‌بینانه باشد.
اهداف جزئی، بر اساس روال منطقی از هدف کلی استخراج شود.
هدف قابل اندازه گیری و سنجش باشد.
هدف تحقیق با استناد به مراجع علمی تعریف شود.

4- سوال تحقیق پروپوزال
در این قسمت ما با ید عنوان پایان نامه خود را به صورت یک جمله سوالی مطرح کنیم. درواقع چه سوالی در ذهنش ما وجود داشت که منجربه انتخاب این عنوان برای پایان نامه  خودش دید .  یک سوال اصلی هست و درادامه سوالهای فرعی ، سوال اصلی نباید قاعدتا با یک جواب بله یا نه تمام شود . بلکه باید توضیحی باشد ولی سوالات فرعی میتوانند با آری یا نه جواب داده شوند.

5- پیشینه تحقیق

شما مقالات و پایان نامه هایی که در حول و حوش موضوع شماست را با ذکر نویسنده و سال نشر او بیان می کنید و کوتاهی هایی که در آنها شده متذکر می شوید که درواقع پایان نامه شما  نسبت به مقاله و یا پایان نامه  قبلی چه بهبودی  صورت گرفته شده و  در این  پایان نامه شما تصمیم به رفع آن گرفته اید  .

6- اصطلاحات و واژه ها
تعدادی از اصطلاحات و واژه های فنی و تخصصی مربوط به عنوان و موضوع پژوهش  ارائه شده را برای هریک به صورت مختصر ا زمنابع اصلی و معتبرمانند مراجع لغوی  همان تخصص ذکر کنید .

7- نوشتن روش تحقیق

که روش تحقیق شما به چه صورت بوده آیا در کتابخانه بوده یا به کمک اساتید بوده ، یا از تحقیق میدانی استفاده کردید ویا از طریق کتابخانه های اینترنتی و مجازی

8- جامعه  

در هر حالت پژوهشگر در عمل با «جامعه هدف»، «جامعه در دسترسی»، «نمونه» و «نمونه گیری» سروکار دارد.
جامعه هدف، گروه بزرگی است که پژوهشگر قصد دارد خصایصی از آن را مطالعه و شناسایی قرار دهد.
جامعه در دسترس، به آن بخشی از این جامعه بزرگ گفته می شود که برای مطالعه در دسترسی پژوهشگر است.

9- حجم نمونه

نمونه گیری چند مرحله ای در این پژوهش از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. در این نمونه گیری به هر یک از افراد جامعه احتمال مساوی داده می شود تا در نمونه انتخاب شوند. به عبارت دیگر اگر حجم افراد جامعه N و حجم نمونه را n فرض کنیم، احتمال انتخاب هر فرد جامعه در نمونه مساوی n/N است.

گروه نمونه، به زیر مجموعه انتخاب شده از جامعه هدف یا جامعه در دسترسیاطلاق می شود.
درواقع نمونه گیری، به فرایند انتخاب گروه نمونه از جامعه گفته میشود.
نمونه، بخشی از جامعه است و معرف آن جامعه است (اگر خصوصیات نمونه انتخاب شده به خصوصیات جامعه ای که نمونه از آن انتخاب شده، نزدیک باشد، به نمونه انتخاب شده، نمونه معرف گفته می شود).
نمونه ای که معرف جامعه اماری می باشد باید با توجه به مقتضیات موضوع، روش پژوهشی، ماهیت داده ها، نوع ابزار گردآوری آن ها و بخصوص نوع جامعه آماری انتخاب شود.

برای نمونه گیری، باید فهرست کامل افراد جامعه در دسترس باشد که این فهرست، «چارچوب جامعه آماری» نامیده می شود.
البته در همه موقعیت ها، فهرست جامعه ممکن است آماده نباشد در نتیجه، روش ها و فنون خاصی برای انتخاب نمونه از جامعه وجود دارد که اگر به درستی پیش بینی و اجرا شود بر دقت مطالعه خواهد افزود.
صرف نظر از اینکه استفاده از چه روش آمار استنباطی مورد نظر است، قدرت آن به روش کار گرفته شده در انتخاب نمونه بستگی دارد.
عمده ترین موضوع در بحث نمونه گیری پژوهشی، انتخاب واقعی نمونه است.

10-تعداد صفحات پروپوزال

مطمِنا در مورد مسئله تحقیق ،  اطلاعات بسیار زیادی رو می توانید بدست بیارید؛  ولی این اطلاعات را لازم است در قالب تقریبا بین ۸ تا ۱۰ صفحه کنار هم قرار دهید و به عبارتی لپ مطلب را به اطلاع خواننده پروپوزال برسانید.

برخی ممکن است این مطالب را در۵ صفحه و برخی دیگر در ۲۰ صفحه یا بیشتر ارایه کنند.

دقت کنید که پروپوزال شما حداقل ۵ صفحه و حداکثر ۱۵ صفحه باشد تا خواننده (اساتید راهنما) حوصله خواندن آن را داشته باشد.

یک پروپوزال استاندارد معمولا بین ۸ تا ۱۰ صفحه هست.

پروپوزال کمتر از ۸ صفحه این پیغام را به خواننده می دهد که نویسنده پروپوزال اطلاع کافی از موضوع پژوهش ندارد

و پروپوزال بیشتر از ۱۰ صفحه هم خواننده را ممکن است دچار سوء تفاهم کند که نویسنده هنوز توانایی سازماندهی مطلب و انسجام در موضوع پژوهش را ندارد.

نمونه های پروپوزال های آماده

دانلود راهنمای پروپوزال